Okullar kapandı, havalar ısındı, herkes tatil heyecanına kapıldı… Ancak son dönemde yapılan araştırmalar özellikle çocukların yaz tatilinde yılın diğer zamanlarına göre daha fazla kilo aldığını ortaya koyuyor.
Çalışmalar; çocuklarda yaz döneminde kilo artışının ilk nedenini diğer zamanlara göre 5 kat artan şekerli besin tüketimi olarak gösterirken ikinci nedenini uyku saatlerindeki düzensizlik nedeni ile değişen sirkadiyen ritme bağlıyor. Yayla Agro Gıda Sağlıklı Beslenme Departmanı Diyetisyeni Nihal Tunçer, çocuklarda büyüme ve gelişmenin sürdürülebilir olması için yeterli uyku ve dengeli beslenmenin çok önemli olduğunun altını çiziyor.
Okulların kapanması ile tatil süreci başlayan çocukların aile ile birlikte yapılan seyahatler ve arkadaş toplantıları nedeniyle yaşam rutinleri değişiyor. Bu dönemde çocuklar için en büyük değişim uyku düzeninde ve beslenme alışkanlıklarında meydana geliyor. Rutinlerdeki bu değişiklik çocuklarda kilo artışı ile birlikte büyüme ve gelişmenin yavaşlamasına neden olabiliyor.
Özellikle kış aylarında beklenen kilo artışı sanılanın aksine yaz aylarında daha sık görülüyor. Son dönemlerde yapılan araştırmalar; çocukların yaz tatilinde, yılın diğer zamanlarına göre daha fazla kilo aldığını ortaya koyuyor. Çalışmalara göre; kilo artışının ilk nedeni çocukların yaz tatilinde şekerli besin tüketiminin 5 kat daha fazla olması. Diğer neden ise okul zamanına göre uyku saatlerinin ortalama 1,5 saat daha geç olmasından dolayı sirkadiyen ritim yani vücudumuzun biyolojik saatinin değişmesi.
Yetersiz uykunun tatlı yeme isteğini ve stres hormonu kortizol salınımını artırdığına dair kanıtlar olduğunu belirten Yayla Agro Gıda Sağlıklı Beslenme Departmanı Diyetisyeni Nihal Tunçer, “Çocuklar 2 ile 9 yaş arasında sabit büyüme hızına sahipken, son büyüme atağı genellikle 9 ile 15 yaş arasında gerçekleşiyor. Yetersiz ve dengesiz beslenme, çocukların doku gelişimini ve boy uzamasını yavaşlatırken, entelektüel gelişiminde de sorunlara neden olabiliyor. Büyüme ve gelişmenin sürdürülebilir olması için yeterli uyku ve dengeli beslenme büyük önem taşıyor. Çoğu çocuk, yaz tatilinde daha geç saatlerde uyuyup, ertesi sabah ise geç saatlerde uyanıyor. Bu da temelde vücudumuzun biyolojik saati olarak tanımlayabileceğimiz sirkadiyen ritim sorunları yaratırken aynı zamanda beslenme sorunlarına da neden olabiliyor” dedi.
Kalsiyum ve protein açısından zengin baklagiller, çocukların büyüme ve gelişmesini destekliyor…
Genellikle yaz aylarında ana öğün sayısının 3 öğünden 2 öğüne indiğini belirten Nihal Tunçer şunları söyledi; “Azalan ana öğünlerde çocukların temel besinsel ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için kaliteli protein kaynağı ve yüksek vitamin, mineral içeriğine sahip yiyeceklerin tercih edilmesi önem kazanıyor. Yüksek proteinli besinlerin başında yumurta, et, tavuk, balık, süt, süt ürünleri ve baklagiller geliyor. Baklagiller yüksek protein içeriğinin yanı sıra hayvansal kaynaklı proteinlere göre daha zengin bir mineral, vitamin ve lif içeriğine sahip. Yüksek lif içeriği uzun süre tok kalmayı sağlarken, sağlıklı bir bağırsak mikrobiyotası için de büyük önem taşıyor. Çocuk beslenmesinde; 100 gramında 20-40 gram protein ve 120-230 miligram kalsiyum bulunan baklagillere daha fazla yer vermek, çocukların büyüme ve gelişmesini destekliyor. Ebeveynlere; cips, kraker, bisküvi, endüstriyel dondurma gibi yüksek yağ, şeker ve katkı maddesi içeren atıştırmalıklar yerine çocuklarına ev yapımı mercimek cipsi, nohutlu dondurma gibi besleyici değeri yüksek alternatifler öneriyoruz. Sağlıklı beslenme alışkanlıklarının ve yeni lezzetlerin benimsenebilmesi için çocuklara market alışverişine birlikte çıkma ve birlikte yemek yapma fırsatı da verilebilir.”
Serinlemek için temel içeceğiniz su olsun
Isınan havalar ile birlikte artan şekerli içecek tüketiminin de yaz aylarındaki kilo artışında etkili olduğunu söyleyen Diyetisyen Nihal Tunçer, açıklamalarını şöyle bitirdi: “Serinleme ihtiyacı ile şekerli içeceklere artan yönelim şekerin hızlı bir şekilde yağ olarak depolanması ve hızlı kilo artışları ile sonuçlanıyor. Çoğu zaman katkı maddesi içeren yüksek şeker oranlı endüstriyel içecekler ya da yüksek şeker oranına sahip ev yapımı meyve suları tercih edilse de doğru tercih su olmalıdır. Sıcak havalar ile artan sıvı ihtiyacı mutlaka su ile karşılanmalı. Yaz meyvelerinin de yüksek su içeriği ile doğru tercihlerden bir diğeri olduğunu söyleyebiliriz. Özellikle fazla terleyen çocuk ve yetişkinler mineral kaybını yerine koyabilmek için günde bir bardak şekersiz maden suyu da içebilirler.”
Yayla Agro Gıda Sağlıklı Beslenme Departmanı Diyetisyeni Nihal Tunçer, yaz tatilinde sağlıklı beslenme önerilerinin yanı sıra son derece sağlıklı ve lezzetli nohutlu dondurma tarifini de paylaştı.
Nohutlu Dondurma Tarifi (Vegan-Glutensiz)
- 1 su bardağı Yayla Haşlanmış Nohut
- 8-10 tane Medine Hurması
- 2 yemek kaşığı fıstık ezmesi
- 1 çay kaşığı vanilya özü veya 1 paket vanilin
- 300 ml. süt veya Hindistan cevizi sütü
Yapılışı:
Tüm malzemeleri el mikserinden yüksek hızla geçirin. Pürüzsüz olana kadar karıştırmaya devam edin. 12 saat boyunca üzeri kapalı olarak buzlukta dondurun. İsteğe göre servis sırasında üzerine erimiş bitter çikolata kullanabilirsiniz. Afiyet olsun.
