Diyabet, kalp ve damar hastalıkları, nörolojik rahatsızlıklar hatta kanser gibi birçok sağlık sorununa neden olan obezite, bütün dünyayı etkisi altına alan koronavirüs için de büyük tehlike oluşturuyor.
Fazla kilolu ve obezite hastası olan kişilerin koronavirüs nedeniyle hastanede yatış süresi artarken, bu nedenle hayatını kaybetme riski de artıyor. Memorial Ataşehir Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bölümü’nden Doç. Dr. Ferit Kerim Küçükler, fazla kilo ve obezitenin koronavirüs ile ilişkisi hakkında bilgi verdi.
Obezite koronavirüsü de etkiliyor
Obezite, aşırı kalori alımına bağlı olarak yağ dokusunun artmasıdır. Günümüz beslenme alışkanlıkları ve hareketsiz yaşam sonucu obezite sıklığı giderek artmaktadır. Türkiye’nin yaklaşık %35’i fazla kilolu %35’i ise obezite hastasıdır. Koronavirüs salgını nedeniyle evden çıkmamak, hem beslenme alışkanlıklarının bozulmasına hem de egzersiz yapamamaya bağlı olarak kilo artışına neden olabilmektedir. Fazla kilolu olmak Covid-19 için risk faktörüdür. Obezite de ise risk çok daha fazla artar. Obezite hastalarının hastaneye yatış oranları ve bu nedenle hayatını kaybetme riski daha fazladır. Obezitede solunum fonksiyonlarda bozulmalar görülür. Akciğer rezerv hacminde ve solunum kapasitesinde azalma gibi bulgulara daha sık rastlanılır. Karın çevresinin artışı, yatar pozisyonda karın zarına baskı yaparak solunum kapasitesini daha da azaltır. Bu nedenle obezite hastalarında nefes darlığı daha sık görülmektedir. Ayrıca obezitede vücutta artmış olan bazı iltihabi maddeler, Covid -19 enfeksiyonu sırasında artan maddeler ile benzerlik gösterdiği için klinik durumun ağırlaşmasına neden olabilir.
Kilonuz sizi savunmasız bırakabilir
Obezite hastalarında kanın pıhtılaşmasını arttıran bazı maddeler artmaktadır. Benzer şekilde Covid-19 enfeksiyonu da vücutta pıhtılaşmaya neden olan faktörleri artırdığı için hastalarda dolaşım bozukluğuna bağlı kalp krizi ve felç gibi sorunlar daha fazla görülür. Obezite, vücudun bağışıklık yanıtının zayıflamasına neden olur. Çünkü bağışıklık hücrelerinin üretildiği, dalak, kemik iliği ve timus gibi organlar artmış yağ dokusu nedeniyle fonksiyon kaybına uğrayabilir. Bağışıklık hücrelerinin de mikroorganizmalar ile savaşma güçleri azalmıştır. Obezite hastalarında hipertansiyon, diyabet, kalp hastalıkları, astım ve KOAH gibi rahatsızlıklar daha sık görülür. Bu hastalıkların çoğu aynı zamanda Covid-19 için risk faktörü oluşturur.
Kilolar aşının etkinliğini düşürebiliyor
Obez kişilerin grip, hepatit ve tetanos gibi aşılara yanıtı normal kişilere göre daha düşüktür. Bu nedenle Covid-19 aşısının etkisinin de düşük olması beklenebilir. Covid-19 tedavisinde kullanılan kortizon kan şekerinin yükselmesine neden olur. İnsülin direnci olan veya diyabetli obezite hastalarında bu durum daha da önemlidir.
Obeziteden korunmak için
- Sağlıklı beslenme düzeni sağlanmalıdır.
- Karbonhidrat alımı azaltılmalı ve glisemik indeksi düşük olanlar tercih edilmelidir.
- Sebze ve antioksidan özelliği olan portakal, mandalina, kivi, ayva ve nar gibi besinler dengeli olarak tüketilmelidir.
- Tam tahıllar, yağsız kırmızı ve beyaz et, balık haftanın en az 3 günü tüketilmelidir. Şekersiz dahi olsa yapay içeceklerden ve meyve sularından uzak durulmalıdır.
- Egzersiz günlük yaşantının bir parçası haline getirilmeli, hafif tempolu yürüyüşler ve merdiven kullanma alışkanlığı kazanılmalıdır. Egzersiz yapmak uyku düzeninizin sağlanmasına ve stresin azaltılmasına da katkıda bulunur. Bu amaçla gevşeme egzersizleri ve yoga yapılabilir. Yetersiz ve kalitesiz bir uyku, hem insülin direncinin artmasına hem de bağışıklık sisteminizin zayıflamasına neden olur.
- Alkol ve sigara kullanımından uzak durulmalıdır.
