Hepimiz büyük iş adamlarının başarısının gölgesinde kalan hayatlarını merak etmişizdir. Üstelik bir de bu adam, Steve Job ise. Lisa Brennan Jobs, bu merakımızı yeni çıkardığı kitabı ile gideriyor. Üstelik büyük iş adamının hiç bilinmeyen yönlerini ortaya sererek…

1 trilyon dolarlık piyasa değerine ulaşan ilk teknoloji şirketi olan Apple’ın kurucusu Steve Jobs’un hayatıyla ilgili yeni ayrıntılar ortaya çıktı. Lisa Brennan Jobs, babası ile zor bir ilişki yaşadığı hakkında yazdığı “Small Fray” kitabında, babasının eski hayatına ışık tuttuğunu belirtti. Ünlü kadın, babasını Apple’ın kurucusu olan başarılı bir iş adamı olarak tanımlamasının yanı sıra, bir şeytan olarak da tanımladı.

Jobs, Başarı ile Şeytanlaştı mı?

Steve Jobs’un Chrisann Brennan ile birlikteliğinden dünyaya gelen Lisa, yeni çıkan kitabında babasının hiç bilinmeyen yüzlerini anlattı. Babası ile yaşadığı ilişkinin oldukça karmaşık olduğunu savunan Lisa, “varlığım onu mahvediyordu” gibi ağır cümleler ile konuştu. Lisa’ya göre babasına yakın olmak ona ne kadar huzur verir ise versin, babasının onu reddedişinin arkasında durdu. Jobs’un onun için bir güven kaynağı olmasının yanı sıra, babasınının ondan sakladığı sırların birçoğunu onun ölümünden sonra öğrendiğini söyledi.

Steve Jobs ve Lisa’nın annesi Chrisann Brennan’ın birlikteliklerinin evlilik dışı olması nedeniyle, Lisa, babasının annesini ve kendisini kolaylıkla reddedebildiğini söylüyor. İsminin nasıl bulunduğuna kadar (bir parkta annesi ve babası otururken karar vermişlerdi) bilgi sahibi olan Lisa, babasını sadece iyi yönleriyle hatırlayamıyor.

Kızının Tuvalet Gibi Koktuğunu Söylemesi

Lisa’nın bahsettiği en baskın anılardan biri, kullandığı parfüm nedeniyle babasının tuvalet gibi koktuğunu ima etmesi oldu. Jobs, kızı Porsche’sini istediğinde vermemesi ve ona “hiçbir şeyi alamayacaksın” demsiyle de şaşırtan iddaların baş kahramanı olmaya devam ediyor. Kızına olan ani çıkışları, onu hiçbir zaman kabullenemeyişi, Lisa’nın en güçlü iddiaları olarak tüm dünya basınında yer etmiş durumda. Bizlerse bu konudaki son kararı sizlere bırakıyoruz.

Peki Steve Jobs Kimdi?

Steven Paul Jobs, Apple’ın kurucu, yönetici ve başkanı olan Amerikalı bir mucit, tasarımcı ve girişimcisi olarak bilinmekteydi. Apple’ın iPod, iPhone ve iPad gibi devrim niteliğindeki ürünleri artık modern teknolojinin gelişimini dikte etmekteydi. Üniversiteden ayrıldı ve 1976 yılında Steve Wozniak ile birlikte Apple’ın kurucu ortaklarından önce farklı arayışlarla deneyler yaptı. 1985 yılında şirketten ayrıldı. Pixar Animation Studios’u başlattıktan sonra Apple’a on yıldan uzun bir süre sonra geri döndü. Jobs, pankreas kanseri ile uzun bir savaşın ardından 2011 yılında öldü.

Kadinvesaglik.org

Geçmişte yaşanmış, keşke hiç olmasaymış dediğimiz olaylardan biri de Salem Cadı’ları hikayesi. Zavallı masum kadınlar, cadı oldukları gerekçesiyle idam edildiler ve işkenceye maruz kaldılar.

2005 yılında hayata veda eden ABD’li yazar Arthur Miller’ın kaleme aldığı The Crucible eseri aynı adla sinemaya uyarlandı. Biz de adı, Cadı Kazanı olarak geçen film de Daniel Lay Lewis oynuyor. Olaylar ve isimler gerçek mi bilinmez ama o dönemle ve kurulan mahkemelerle ilgili fikir sahibi olmak isterseniz kitabı okuyabilir ya da filmi izleyebilirsiniz.

Gelelim, Salem Cadı’larının Gerçek Öyküsüne

Salem zengin bir kasabayla bir çiftçi köyü olmak üzere ikiye ayrılmıştı. Bu iki zıt taraf sürekli bir çatışma halindeydi. kent ticaret ve sanayiyle, köydekiler ise tarımla uğraşırdı. Köydekiler puritandılar ve dinlerine çok bağlılardı, ayrıca cadılardan da çok korkarlardı. Cadılığın simgesi, dans etmek, şarkı söylemek, oyun oynamak türünden aktivitelerdi. Hatta çocukların bile oyun oynamasına izin verilmezdi, kız çocuklar annelerinin yanında dikiş nakış, yemek yapmayı öğrenirlerdi, erkek çocuklar da babalarına tarımda yardım ederlerdi.

Bu cadı avlarını anlayabilmek için öncelikle cadılık suçlamalarının ilk ortaya çıktığı zamanı incelemek gerekli. 17.yüzyılda yeni başlayan frengi salgını ve savaşan kabileler tarafından saldırıya uğrama tehlikesi, bu olağandışı şüphe ve korkulara çok iyi bir zemin hazırlamıştı.

1688’de, Glower ve Goodwin adlı iki kadının arasındaki tartışmadan sonra, şiddetli kavgayı izleyen Goodwin’in çocuğu, yerde kıvranmaya başladı. Glower, koyu bir Katolik olmasına rağmen, cadılıkla suçlandı ve idam edildi. 1689’da köylüler kendi kiliselerini kurma ve eski bir tüccar olan saygıdeğer samuel parris’i başkanları olarak seçme hakkını kazandılar. Başkanın katı tavırları ve sınırsız gibi görünen tazminat talepleri onu popüler yapmıştı. Bir çok köylü parris’i başkanlıktan atmak için yemin ettiler ve Ekim 1691’de onun maaşına katkıda bulunmayı kestiler.

Ailelerini boğan bu gerginlikten bir kaçış yolu arayan Parris’in 9 yaşındaki kızı Betty ve onun kuzeni Abigail Williams, Barbados’dan bir köle olan Tituba tarafından anlatılan büyüleyici hikayelerin keyfini çıkarıyorlardı. Kızlar bu çok güzel ve yasaklanmış eğlenceyi paylaşmak için birkaç arkadaşlarını da davet etmişlerdi. Tituba’nın dinleyicileri, o geleceği söylemekten bahsederken, dikkatle dinlediler.

1692’de Salem Köyü’nün başkanı Samuel Parris’in yeğeni ve kızı hastalandı. Betty bir çeşit kriz, bir sarsıntı içindeydi. Abigail Williams ve kızların arkadaşı Ann Putnam’da da aynı belirtiler gözlemlenmişti. Doktorlar ve rahipler korku içinde kızların eğilip bükülmelerini, kendilerini sandalyelerin altına saklamalarını ve anlamsız şekilde bağırmalarını izlediler. Bu olağandışı tablo, doğaüstü bir açıklamayı beraberinde getirdi. Puritanlar kızların büyülendiğini öne sürdü. Parris ve diğerleri tarafından kışkırtılıp, işkencecilerinin adını verdiler; Sarah Good adındaki bir dilenci ve Tituba. Her iki kadın da çevresiyle uyumlu olmayan insanlardı. Osburn masum olduğunu söyledi. Good da aynısını yaptı, ama Osburn’ü suçladı. Tituba 1692’nin mart ayında itirafta bulundu: “şeytan bana geldi ve ona hizmet etmemi teklif etti.” köylüler, Tituba siyah köpeklerden, kırmızı kedilerden, sarı kuşlardan ve beyaz saçlı bir adamın, Tituba’ya şeytanın kitabına imza atmasını buyurmasından bahsederken, büyülenmiş bir şekilde oturuyorlardı. Birkaç tane keşfedilmemiş cadının bulunduğunu ve onların Puritanları yok etmeye ant içtiklerini söyledi. bu cadıları bulmak sadece Salem için değil, tüm Massachusetts için bir haçlı seferi haline gelmişti. Bu cihatın bir sancıya dönüşmesinden ve cadı avcılarının, kurbanlarından çok daha ölümcül olduğunun kanıtlanmasından önce, Ann Putman, hikayenin muhtemelen en önemli kahramanlarından bir tanesiydi. Zengin histerik ve “sirk kızları”na katılan kadına kıyasla onun hakkında çok fazla detay bilinmiyor.

1692’nin mayıs ayında Salem cadı avı başladı. Cadı olduğu idda edilen martha cory’e yapılan suçlamalar sırasında, kızlar cadı olduğu idda edilen kadının kendi ellerini büküp, kızları fiziksel olarak incitebileceğini öne sürdüler. Kızlar ayrıca, öbür mahkeme odasındayken, bayılıp, eğilip, bükülüp, başka dramatik yollar denediler. Kızlardan bir tanesi hayali bir kanıtı olduğunu öne sürdü, başka bir deyişle sadece kızın algılayabildiği, insanlara görünmez olan bir hayalet yada kötü bir ruh. İnanılmaz şekilde, bu kanıtlar kanunen cadılık yapıldığı yönünde yeterli bulundu. Bu kızlar sözde işkence görmüş ve ele geçirilmişlerdi.

1692 Haziran’ında, özel Oyer ve Terminer mahkemesi Salem’e geldi ve cadılıkla ilgili olayları dinledi. William Stoughton’un başkanlığında, bir yargıç ve jüriden oluşuyordu. İlk suçlanan Bridget Bishop, suçlu bulunarak 10 Haziran’da asıldı. 1692’de 19 “cadı” Gallows Hill’de asıldı ve Giles Cory adındaki kendini savunup, kurtulmak için yalvarmayan bir sanığa ölümüne işkence edildi. Aralarında hapiste ölen bir çocuk da bulunan beş kişi öldü. Mahkemenin otoritesini anlamadığı, savunma yapmadığı gerekçesiyle de bir adam, büyük bir taşın altında ezilerek öldürüldü. Tituba önce hapse atıldı, sonra da Salem köyünden sınır dışı edildi.

Sonradan otorite olan insanlar ve halk, cadı avının kontrolden çıktığını fark ettiler. 3 Ekim 1692’de Harvard Koleji’nin en meşhur başkanı Mather, şöyle konuştu: “on tane maznun cadının kaçmasındansa, bir tane masum insanın suçlanması daha iyidir.” Vali William Phips bu cadı vakalarından iğrenmişti artık ve bu çılgınlığa bir son vermek istiyordu. Mahkemeye başvurarak, hayali kanıtların geçerli olmamasını sağladı. Bu yeni mahkeme zanlıların 56’sından sadece 3’ünü suçlu buldu. Mayıs 1693’te Phips hala cadılık suçlamalarından dolayı hapiste olanlardan ve asılmayı bekleyen 5 kişiden özür diledi. Salem cadı avı, sona erdi.

İnsana kötü bir masal gibi gelen bu tatsız hikayeyi, yolunuz bir gün Amerika’ya düşerse, Salem Massachusetts’de bulunan Müzeyi ziyaret ederek yad etmek isteyebilirsiniz belki.

Dünyanın ilk aşk mektubu nerede yazıldı, biliyor musunuz?
Burada, bu topraklarda! Evet, yanlış okumadınız. Bu gezegenin en romantik kadını bizden biri.

Philadelphia Üniversitesi profesörlerinden Hermann Volrath Hilprecht, 1889-1900 arasında Mezopotamya’nın Niffer Vadisi’nde yaptığı kazı sonucunda üzerinde çivi yazısı olan bir levha buldu. Bu levha 58 yıl sonra okunabildi. Sümer tarihinin anlaşılmasını sağlayan ve bizim için çok kıymetli bir başka kadın, Sümerolog Muazzez Çığ ile Hatice Kızılay tarafından Türkçe’ye çevrildi. Böylece dünyanın en eski aşk mektubu olduğu ve 4 bin 500 sene önce hüküm süren Kral Su-Sin’in eş olarak seçtiği rahibe tarafından yazıldığı ortaya çıktı.

Mektubunun yazılma hikayesi

Milattan önce 2500’lü yıllarda Mezopotamya’da yaşayan Enlil isminde Sümerli bir rahibe, Kral Su-Sin’e aşık oldu. Hayat bu ya, Sümerlilerin yeni sene bayramında, tesadüfen kralın gözüne çarparak dikkatini çekti ve onunla evlendi. Tam da evlendiği gün sevgilisi krala, düğün hediyesi midir bilinmez ama bir şiir yazdı. Gerçek sevginin sembolü olarak günümüzde kabul gören şiir, o zamanlarda sarayda çok beğenildi. Daha sonra o devrin en ünlü müzisyenleri tarafından bestelendi ve kısa zamanda halk arasında yayıldı.

Dünyanın ilk aşk şiiri

Güveyi, kalbimin sevgilisi,
Senin güzelliğin fazladır, bal gibi tatlı
Beni büyüledin,
Senin önünde titreyerek durayım,
Güveyi, seni okşayayım,
Benim kıymetli okşayışım baldan hoştur,
Bağışla bana okşayışlarını,
Benim beyim Tanrım,
Benim beyim baygınlığım,
Enlil’in kalbini memnun eden Su-Sin’im,
Bağışla bana okşayışlarını.

Güzel bir rahibenin 4500 sene önce bir krala çivi yazısıyla taşlara kazıdığı  dünyanın ilk aşk mektubu, İstanbul Arkeoloji Müzesinde bulunuyor. Eğer duygularınızı dökmek için ilhama ihtiyacınız varsa ya da sevdiğinize özel bir gün hazırlamak isterseniz, buraya uğramayı ihmal etmeyin. Belki de aranızda yoğun bir elektrik olan ama size açılamayan, bir türlü adım atamayan bir arkadaşınız vardır. Böyle yerler sihirlidir. İçinizde bir yerlerde duran, farkında olun olmayan, duygularınızın dışa dökülmesine vesile olur.

Aşk’ın tesadüfleri sevdiği de bir gerçek. Mektubun keşfindeki rastlantısallık aslında geçmişten günümüze çok sayıda izler de taşıyor. Birçok filme ve şarkıya konu olduğu gibi gerçek hayatta da yaşanan akıl almaz aşk hikayeleri var. Son zamanların en popüler hikayelerinden biri Ayşe Arman’ın yaptığı bir röportaj sayesinde ortaya çıktı. 1970’li yıllarda başlayan bir Türk kızı ile Rum gencinin yeniden kavuşmasını ve onların çocuklarına da benzer duyguları yaşatan inanılmaz bir hayat hikayesi. Okumadan geçmeyin deriz. Aşkla kalın.